Χελώνα καρέτα-καρέτα

Χελώνα καρέτα-καρέτα

H θαλάσσια χελώνα καρέτα (caretta caretta) εμφανίστηκε στη γη πριν από δεκάδες εκατομμύρια χρόνια και αποτελεί μια από τις πιο επιτυχημένες μορφές ζωής στην ιστορία του πλανήτη μας.
Eίναι το μόνο είδος θαλάσσιας χελώνας που αναπαράγεται στην Eλλάδα, όπου βρίσκονται οι πιο σημαντικοί βιότοποί της στη Mεσόγειο.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, η υποβάθμιση και η καταστροφή του βιότοπου εξαιτίας ανθρωπογενών δραστηριοτήτων, έχουν οδηγήσει σε δραστική μείωση των πληθυσμών της. Για πρώτη φορά εδώ και εκατομμύρια χρόνια, η καρέτα απειλείται με εξαφάνιση.
Bιολογία
H καρέτα είναι ερπετό που έχει προσαρμοστεί βιολογικά στο θαλάσσιο περιβάλλον. Eξαρτάται όμως απόλυτα από τη στεριά για τη διαιώνισή της, αφού εκεί ολοκληρώνεται ο βιολογικός της κύκλος, με την ωοτοκία, την εκκόλαψη και την επακόλουθη είσοδο των νεοσσών στη θάλασσα.
Όπως και τα άλλα είδη θαλάσσιων χελωνών, η καρέτα αναπνέει με πνεύμονες. Tο δέρμα της καλύπτεται από φολίδες, ενώ το καβούκι της αποτελείται από κεράτινες πλάκες. H μεσογειακή καρέτα ζυγίζει περίπου 90 κιλά και το μήκος της φτάνει το ένα μέτρο. Tρέφεται με θαλάσσια φυτά και ασπόνδυλα -ιδιαίτερη είναι η προτίμησή της στις τσούχτρες.
Oι θηλυκές Caretta caretta αφού ωριμάσουν σεξουαλικά σε ηλικία περίπου 30 ετών, επιστρέφουν κάθε δύο χρόνια στον τόπο, όπου γεννήθηκαν οι ίδιες, για να εναποθέσουν τα αβγά τους. –ροτιμούν τις αμμώδεις παραλίες με ήπιες κλίσεις και χωρίς εμπόδια, όπου η άμμος έχει τα κατάλληλα χαρακτηριστικά υφής και μεγέθους
και πληροί τις προϋποθέσεις θερμοκρασίας και υγρασίας, που είναι απαραίτητες για την επώαση.
Γεννάνε τους καλοκαιρινούς μήνες βγαίνοντας δύο ως τέσσερις φορές στην παραλία αργά το βράδυ.
H εκκόλαψη διαρκεί δύο μήνες. Oι νεοσσοί, περίπου 100 σε κάθε φωλιά, έχουν μήκος πέντε εκατοστά και ζυγίζουν 17 γραμμάρια. Mόλις εκκολαφθούν, ανεβαίνουν όλοι μαζί στην επιφάνεια της άμμου και τρέχουν αμέσως προς την θάλασσα. Aυτό το πρώτο ταξίδι είναι το σημαντικότερο της ζωής τους, γιατί βοηθά τα χελωνάκια να προσανατολιστούν και να μπορέσουν να ξαναγυρίσουν στον ίδιο τόπο μερικές δεκαετίες αργότερα. Oι νεοσσοί έχουν να αντιμετωπίσουν πάμπολλους φυσικούς εχθρούς -καβούρια, γλάρους και ψάρια- και η θνησιμότητά τους είναι εξαιρετικά υψηλή. Yπολογίζεται ότι σε κάθε χίλια χελωνάκια επιζεί και ενηλικιώνεται μόνο ένα.
Aπειλές
H υποβάθμιση και η καταστροφή των βιότοπων, όπου αναπαράγεται η καρέτα, θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο την επιβίωση του είδους. Kύρια αιτία για την αλλοίωση του φυσικού χαρακτήρα των ακτών αποτελεί η άναρχη τουριστική ανάπτυξη, που συνεπάγεται δραστική συρρίκνωση των διαθέσιμων παραλιών ωοτοκίας της χελώνας.
O θόρυβος από τα ξενοδοχεία και τις ταβέρνες τρομάζει τις θηλυκές Caretta caretta, τα φώτα αποπροσανατολίζουν τους νεοσσούς, ενώ τα οχήματα, οι ομπρέλες για τον ήλιο και οι ξαπλώστρες συμπιέζουν την άμμο προκαλώντας σοβαρά προβλήματα στην ωοτοκία και την εκκόλαψη.
"ημαντικές απειλές αποτελούν επίσης η χρήση μη επιλεκτικών αλιευτικών εργαλείων -κάθε χρόνο χιλιάδες θαλάσσιες χελώνες μπλέκονται τυχαία στα δίχτυα και τα παραγάδια και πνίγονται- και η ρύπανση από προϊόντα πετρελαίου, χημικές ουσίες και σκουπίδια.
Iδιαίτερο πρόβλημα αποτελούν οι πλαστικές σακκούλες, αφού οι χελώνες τις τρώνε, νομίζοντας πως πρόκειται για τσούχτρες, με αποτέλεσμα να πεθαίνουν από ασφυξία.
Tέλος, κάποιες χελώνες τραυματίζονται, μερικές φορές θανάσιμα, από ταχύπλοα σκάφη, που πλέουν κοντά στις παραλίες ωοτοκίας.
–άντως, με την εφαρμογή των απαραίτητων μέτρων προστασίας, αυτή η τελευταία απειλή τείνει πλέον να μειωθεί σημαντικά.
H δράση του WWF Eλλάς
Aπό τα πρώτα χρόνια της παρουσίας του στη χώρα μας, το WWF Eλλάς έθεσε την προστασία της χελώνας καρέτα ως μια από τις βασικές προτεραιότητές του και στήριξε το έργο του "υλλόγου –ροστασίας θαλάσσιας Xελώνας, όπως είχε κάνει νωρίτερα και το WWF International.
Eπιπλέον, το WWF Eλλ;ας ανέλαβε δράση στο νομικό τομέα στοχεύοντας τόσο στην τήρηση των υφιστάμενων μέτρων προστασίας της θαλάσσιας χελώνας, όσο και στη βελτίωσή τους.
H σημαντικότερη ενέργεια του WWF Eλλάς για την προστασία του είδους ήταν η αγορά της περιοχής που περιβάλλει την παραλία των "εκανίων, στη Zάκυνθο, τη σπουδαιότερη παραλία αναπαραγωγής της χελώνας καρέτα σε ολόκληρη τη Mεσόγειο.
"τόχος ήταν η προστασία του βιότοπου από την αυθαίρετη και άναρχη ανάπτυξη, που έχει παρατηρηθεί σε άλλες παραλίες ωοτοκίας στο νησί.
Έπειτα από δυναμική εκστρατεία εξεύρεσης πόρων, στην οποία ανταποκρίθηκαν χιλιάδες πολίτες από την Eλλάδα και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και η Eυρωπαϊκή Ένωση, το WWF Eλλάς κατόρθωσε να συγκεντρώσει το απαραίτητο ποσό για την αγορά και τη διαχείριση της περιοχής:800.000.000 δρχ.
"ήμερα το WWF Eλλάς εκπονεί πρόγραμμα για τη διαχείριση της περιοχής με τη διεξαγωγή επιστημονικών μελετών.
H διαχείριση με βάση την επιστημονική γνώση αλλά και την αρχή της ελάχιστης δυνατής παρέμβασης (η παραλία των "εκανίων θα αποτελέσει τον πυρήνα προστασίας στο EΘ–Z), μπορεί να χρησιμεύσει ως πρότυπο για ανάλογους βιότοπους τόσο στη Zάκυνθο όσο και αλλού.
–αράλληλα η οργάνωση διεξάγει πρόγραμμα φύλαξης της παραλίας των "εκανίων κατά τους θερινούς μήνες.
Oι φύλακες, που είναι κάτοικοι της περιοχής, ενημερώνουν τους επισκέπτες της παραλίας για τα μέτρα προστασίας και αποτρέπουν τις ανθρωπογενείς οχλήσεις.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΤΣΑΡΑΣ

ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΠΑΜΠΑΛΗΣ

ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΟΥΡΝΟΥΤΗΣ

ΤΑΣΟΣ ΒΙΤΚΟΣ